Zatoka szyjna (Sinus caroticus)

Zatoka szyjna (Sinus caroticus). Prócz omówionego unerwienia serca oraz prócz nerwów zwężających i rozszerzających naczynia krwionośne, dużą rolę w utrzymaniu prawidłowego krążenia odgrywają nerw hamujący serca i zatoka szyjna z nerwem zatokowym. Nerw hamujący serca bierze początek w łuku tętnicy głównej i kierując się ku górze przebiega na pewnej przestrzeni łącznie z gałązkami sercowymi nerwu błędnego, a dalej łącznie z jego pniem do rdzenia przedłużonego. Zakończenia nerwu hamującego w łuku tętnicy głównej są pobudzane mechanicznie przez wybitniejsze rozciąganie się łuku przy wzroście ciśnienia tętniczego. Wiedzie to do zwolnienia i osłabienia czynności serca wskutek odruchowego pobudzania znajdującego się w rdzeniu przedłużonym ośrodka hamującego czynność serca i hamowania ośrodka ją przyśpieszającego. Równocześnie następuje znaczny spadek ciśnienia zarówno w sercu, jak i w układzie tętniczym, zależnie od odru chowego pobudzenia ośrodka rozszerzającego naczynia a hamowania ośrodka naczynioruchowego. Zatem nerw hamujący serca spełnia rolę regulacji do ciśnienia tętniczego w ustroju. Prócz odbiorników dla bodźców mechanicznych (pressoreceptores) nerw hamuj ący serca posiada także odbiorniki dla bodźców chemicznych ( chemoreceptores ) znajdujące się w kłębku aortalnym (glomus aorticum) łuku tętnicy główne). Są one pobudzane przez zwiększenie ilości dwutlenku węgla w krwi, wzrost stężenia jonów wodorowych i zmniejszenie ilości tlenu w krwi, zatem przez te czynniki chemiczne, które działają także bezpośrednio na ośrodki nerwów sercowych i naczynioruchowych w rdzeniu przedłużonym, wywołując taki sam skutek, jaki następuje przy działaniu bodźca mechanicznego w postaci zwiększenia ciśnienia tętniczego. Przecięciem nerwu hamującego po jednej stronie oraz po obu stronach próbuje się leczyć dusznicę bolesną, częściowo skutecznie. [patrz też: dygestorium, Pompy insulinowe, dinoprost ]